شناسایی فون نماتدهای تاکستان‎های جنوب آذربایجان غربی و تعیین گونه های انگل غالب

نماتد¬ها از عوامل بیماری¬زای گیاهی هستند که در تمام خاک¬های کشاورزی به صورت وسیعی پراکنده هستند. برای مدیریت و یا بررسی زیست شناختی و سایر موارد مربوط به نماتد-های انگل گیاهی مثل سایر بیمارگر¬های گیاهی شناسایی دقیق آن¬ها از اهمیت بالایی برخوردار است. با هدف شناسایی فون نماتد¬های انگل گیاهی خاک¬های فراریشه تاکستان¬ های جنوب استان آذربایجان غربی، طی سال¬های 92 و 93 تعداد 50 نمونه خاک از پنج شهر مهاباد، بوکان، سردشت، پیرانشهر و میاندوآب جمع آوری شد. پس از انتقال نمونه¬ها به آزمایشگاه، نماتد¬ها با استفاده از روش الک و سانتریفیوژ از خاک جداسازی شده و تثبیت و انتقال آن¬ها به گلیسیرین خالص انجام گرفت. سپس از نماتد¬ها اسلاید¬های دایمی به ترتیب جنس تهیه کرده و اندازه-گیری¬های لازم به کمک میکروسکوپ نوری مجهز به لوله ترسیم انجام و شناسایی گونه¬ها بر اساس خصوصیات ریخت شناسی و ریخت سنجی و با استفاده از منابع و کلیدهای معتبر موجود صورت گرفت. در این تحقیق 23 گونه به ترتیب زیر شناسایی شدند: amplimerlinius globigerus siddiqi, 1979 geocenamus brevidens (allen, 1955) brzeski, 1991 geocenamus rugosus (siddiqi, 1963) brzeski, 1991 scutylenchus paniculoides (vovlas & esser, 1990) siddiqi, 2000 goodey, 1958 myceliophagus ditylenchus khan, 1965) fortuner & maggenti, 1987) acutus ditylenchus pratylenchus coffeae (zimmermann, 1898) filipjev & schuurmans stekhoven, 1941 pratylenchus neglectus (rensch, 1924) filipjev & schuurmans stekhoven, 1941 praylenchus scribneri steiner in sherbankoff & stanley , 1943 pratylenchus penetrans (cobb, 1917) filipjev & schuurmans stekhoven, 1941 pratylenchus sefaensis fortuner, 1973 pratylenchoides variabilis sher, 1970 zygotylenchus guevarai (tobar jimenez, 1963) braun & loof, 1966 mesocriconema xenoplax (raski, 1952) loof, 1989 mesocriconema antipolitanum (de guiran, 1963) loof & de grisse, 1989 helicotylenchus pseudorobustus (steiner, 1914) golden, 1956 vulgaris yuen, 1964 helicotylenchus basiria tumida (colbran, 1960) geraert, 1968 boleodorus thylactus thorne, 1941 siddiqi, 1980 discotylenchus discretus filenchus vulgaris (brzeski, 1963) lownsbery & lownsbery, 1985 xiphinema index thorne and allen, 1950 xiphinema majus bos & loof, 1985 گونه xiphinema majus برای نخستین بار از ایران گزارش و برای فون نماتد¬های ایران جدید می¬باشد.